Dünyanın birçok ülkesinde ve Türkiye’de 8 Mart dünya kadınlar günü olarak kutlanmaktadır. Kadına Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Önlenmesi Sözleşmesi (CEDAW) kadınların, medeni durumlarına bakılmaksızın ve kadın-erkek eşitliğine dayalı olarak politik, ekonomik, sosyal, kültürel, medeni ve diğer alanlardaki insan hakları ve temel özgürlüklerinin tanınmasını, kullanılmasını ve bunlardan yararlanılmasını engelleyen, ortadan kaldıran veya bunu amaçlayan ve cinsiyete bağlı olarak yapılan herhangi bir ayırımı, dışlama veya sınırlama olarak tanımlamaktadır.

Dünyanın değişik yerlerinde farklılıklar olmakla birlikte özellikle gelişmekte olan ülkelerde toplumsal cinsiyet rolünden kaynaklanan olumsuzluklar sonucu kadınlar daha sağlıksız koşullarda yaşamakta, sağlık hizmetlerinden daha az yararlanmakta, şiddete ve strese daha fazla maruz kalmaktadır.

Aile içi şiddet günümüzde önemli bir halk sağlığı sorunu olarak değerlendirilmektedir. Çünkü aile içi şiddet; organ travmalarına, geçici veya kalıcı sakatlıklara, yetersiz beslenmeye, kronik hastalıkların artmasına, madde bağımlılığına, kronik ağrıya, jinekolojik problemlere, düşüklere, düşük ağırlıkta çocuk doğumlarına, anne ölümlerine, intiharlara neden olmaktadır. Şiddet mağduru ve risk altındaki kadınlarda depresif belirtiler, organik nedenlerle açıklanamayan bedensel yakınmalar, uykusuzluk, yoğun korku ve kaygı duyma sık rastlanan belirtiler olarak bildirilmektedir.

Çok boyutlu bir halk sağlığı sorunu olan kadına yönelik şiddeti, toplumsal cinsiyet eşitsizliklerini ortadan kaldırmak ve kadının statüsünü, kadınlara hizmet sunumundaki kaliteyi geliştirmek amacıyla yürütülen mücadele programlarında tüm kamu kurum ve kuruluşlarına görev düşmekle beraber, şüphesiz sağlık hizmetlerinin bu mücadele programında payı büyük olacaktır. Bu çerçevede Halk Sağlığı Müdürlüğü olarak koruyucu sağlık hizmetleri kapsamında hem sağlık çalışanlarına hem de halka yönelik eğitim faaliyetlerimiz etkin bir şekilde devam etmektedir.

Koruyucu sağlık hizmetleri kapsamında; obezite danışmanlığı, kanserde erken teşhis için HPV ve GGK taramaları yapılmakta; Evlilik ve Gebelik Öncesi Danışmanlık Programı ile erken yaşta evlilikleri azaltmak, modern aile planlaması yöntemleri kullanımını artırmak, istenmeyen gebelikler, isteyerek gerçekleşen düşükler ve anne ölümlerini azaltmak ve sağlık alanında kadının statüsünü yükseltmek amaçlanmaktadır.

Türkiye’de kadınların ekonomik ve sosyal durumlarına ilişkin verilerde sürekli bir iyileşme görülmekle birlikte arzu edilen noktada olmadığı açıktır. Kadınların toplumsal yaşamda karşılaştıkları sorunların pek çok konuyla bağlantısı nedeniyle konunun bütünlükçü bir yaklaşımla ele alınması ve bu alanda faaliyet gösteren kurum ve kuruluşların işbirliği içinde hareket etmeleri ve toplumsal cinsiyet eşitliği anlayışının tüm ana plan ve programlara yerleştirilmesi gerekmektedir.

Bu amaçla Halk Sağlığı Müdürlüğü olarak 8 Mart Dünya Kadınlar Günü’nde “Toplum Sağlığı İçin Kadın Sağlığı” diyoruz ve kadına şiddetin son bulduğu bir toplum temenni ediyoruz. Tüm kadınlarımızın 8 Mart Dünya Kadınlar Gününü kutluyor, huzur ve sağlık dolu bir yaşam diliyorum.

Dr. H. Mustafa KUTLU

Halk Sağlığı Müdürü